Форекс зах зээл бол дэлхийн хамгийн их хөрвөх чадвартай, тасралтгүй хөдөлгөөн бүхий санхүүгийн талбар юм. Энэ зах зээлд арилжаачид өөр өөр стратеги ашиглан ашиг олохыг зорьдог. Тэдгээрийн дундаас хамгийн өргөн хэрэглэгддэг хоёр суурь хандлага бол Trend Following (Чиг хандлагыг дагах) болон Range Trading (Хүрээний дотор арилжаа хийх) юм.

Эдгээр стратеги нь анхан шатны арилжаачдад ойлгомжтойгоос гадна мэргэжлийн арилжаачдын багцад чухал байр суурь эзэлдэг. Учир нь чиг хандлага ба хүрээ тогтоох нь зах зээлийн хоёр үндсэн төлөвийг илэрхийлдэг: зах зээл өсч, буурч байгаа эсвэл тодорхой хүрээнд тогтворжиж байгаа гэсэн үг.

Trend Following ба Range Trading: Анхан шатны стратегиуд

Форекс арилжаачдад зориулсан дэлгэрэнгүй гарын авлага (6000 үгтэй нийтлэл)

Оршил

Форекс зах зээл бол дэлхийн хамгийн их хөрвөх чадвартай, тасралтгүй хөдөлгөөн бүхий санхүүгийн талбар юм. Энэ зах зээлд арилжаачид өөр өөр стратеги ашиглан ашиг олохыг зорьдог. Тэдгээрийн дундаас хамгийн өргөн хэрэглэгддэг хоёр суурь хандлага бол Trend Following (Чиг хандлагыг дагах) болон Range Trading (Хүрээний дотор арилжаа хийх) юм.

Эдгээр стратеги нь анхан шатны арилжаачдад ойлгомжтойгоос гадна мэргэжлийн арилжаачдын багцад чухал байр суурь эзэлдэг. Учир нь чиг хандлага ба хүрээ тогтоох нь зах зээлийн хоёр үндсэн төлөвийг илэрхийлдэг: зах зээл өсч, буурч байгаа эсвэл тодорхой хүрээнд тогтворжиж байгаа гэсэн үг.

Энэ нийтлэлээр бид:

• Trend Following ба Range Trading стратегиудын үндэс суурь
• Давуу болон сул талууд
• Хэрэглэж болох индикаторууд ба хэрэгслүүд
• Энгийн дүрэм, жишээ арилжаанууд
• Эдгээр стратегиудыг хэрхэн туршиж, өөрийн системд оруулах арга

гэсэн үндсэн ойлголтыг 6000 үгтэйгээр гүнзгий тайлбарлана.

I. Форекс зах зээлийн хоёр үндсэн төлөв

Форекс арилжаанд хамгийн түрүүнд ойлгох ёстой зүйл бол зах зээл хоёр үндсэн төлөвтэй байдаг:

1. Трендтэй (Trending Market)
   • Үнэ тасралтгүй дээшилж (uptrend) эсвэл доошилж (downtrend) буй үе.
   • Ихэвчлэн эдийн засгийн мэдээ, мөнгөний бодлого, томоохон хөрөнгө оруулагчдын урсгалын нөлөөгөөр бий болдог.
2. Хүрээтэй (Ranging Market)
   • Үнэ тодорхой Support ба Resistance түвшний хооронд савлаж, хүчтэй чиглэлгүй хөдөлж буй үе.
   • Ихэвчлэн зах зээл хүлээлтийн байдалтай үед (том мэдээ гарахаас өмнө, тодорхой бус нөхцөлд) тохиолддог.

Арилжаачдын хамгийн том алдаа бол трендтэй зах зээл дээр хүрээний стратеги ашиглах эсвэл хүрээтэй зах зээл дээр трендийг дагах оролдлого хийх явдал байдаг.

II. Trend Following стратеги

1. Trend Following гэж юу вэ?

Trend Following гэдэг нь зах зээлийн хөдөлгөөнийг урьдчилан таах гэж оролдохгүйгээр, үүссэн чиг хандлагад нэгдэх стратеги юм. Энэ аргын философи нь:

“Зах зээл хөдөлж байгаа чиглэл үргэлжлэн үргэлжлэх магадлал өндөр.”

Өөрөөр хэлбэл, өсөлтийн тренд эхэлсэн бол үнийн дараагийн хөдөлгөөн мөн өсөх магадлалтай гэж үздэг.

2. Давуу талууд

• Хүчтэй хөдөлгөөнөөс ашиг авах боломжтой.
• Том трендийг зөв барьж чадвал бага хугацаанд их ашиг олох боломжтой.
• Зах зээлтэй зөрчилдөхгүй, урсгалыг дагаж буй учир сэтгэлзүйн хувьд хялбар.

3. Сул талууд

• Тренд үргэлжлэхгүйгээр гэнэт эргэхэд ихээхэн алдагдал хүлээх эрсдэлтэй.
• Хүрээтэй (range) үед хэт олон удаа Stop Loss идэгдэх нь бий.
• Тренд тогтоох тодорхойлолт заримдаа тодорхойгүй байдаг.

4. Ашиглах гол индикаторууд

• Moving Averages (MA, EMA, SMA)
  Трендийн чиглэлийг тодорхойлох хамгийн түгээмэл арга. Жишээлбэл: 50 MA дээш чиглэж, үнэ түүнээс дээгүүр байвал uptrend гэж үздэг.
• MACD (Moving Average Convergence Divergence)
  Трендийн эрч хүч болон чиглэлийн өөрчлөлтийг харуулахад ашиглагдана.
• ADX (Average Directional Index)
  Трендийн хүчийг хэмждэг индикатор. ADX өндөр бол хүчтэй тренд, бага бол сул тренд байна гэж үздэг.

5. Энгийн Trend Following дүрэм

• Үнэ 200 EMA-аас дээш байвал зөвхөн худалдан авах (long)
• Үнэ 200 EMA-аас доош байвал зөвхөн зарах (short)
• Pullback (түр бууралт) үед оролт хийх
• Stop Loss-ыг сүүлийн Swing Low (өсөлтийн үед) эсвэл Swing High (бууралтын үед) дээр тавих

III. Range Trading стратеги

1. Range Trading гэж юу вэ?

Range Trading гэдэг нь үнэ тодорхой Support ба Resistance түвшний хооронд савлаж буй үед ашигладаг стратеги юм. Энэ тохиолдолд арилжаачид:

• Support дээр худалдан авах (Buy)
• Resistance дээр зарах (Sell)

гэсэн энгийн зарчмыг баримталдаг.

2. Давуу талууд

• Тодорхой хүрээнд тогтворжсон үед маш олон жижиг ашиг авах боломжтой.
• Stop Loss-ыг ойрхон байрлуулж болдог тул эрсдэл бага.
• Анхан шатны арилжаачдад ойлгоход хялбар.

3. Сул талууд

• Зах зээл гэнэт тренд эхлүүлэхэд Stop Loss олонтаа идэгдэнэ.
• Хүчтэй хөдөлгөөн алдрах магадлалтай.
• Support/Resistance түвшин буруу тодорхойлогдвол алдагдал нэмэгдэнэ.

4. Ашиглах гол индикаторууд

• RSI (Relative Strength Index)
  Хэт их худалдан авалт (overbought) эсвэл хэт их борлуулалт (oversold)-ыг илрүүлэхэд ашигладаг.
• Stochastic Oscillator
  Хүрээн дотор үнийн савлагааны turning point-уудыг тодорхойлоход хэрэглэнэ.
• Bollinger Bands
  Үнийн хязгаарыг харуулж, дээд болон доод шугамыг Resistance ба Support шиг ашиглаж болно.

5. Энгийн Range Trading дүрэм

• Support түвшинд хүрэх үед Buy хийх
• Resistance түвшинд хүрэх үед Sell хийх
• Stop Loss-ыг түвшнээс цааш багахан тавих
• Take Profit-ыг эсрэг талын түвшин дээр тавих

IV. Хоёр стратегийг харьцуулах нь

Trend Following стратеги нь зах зээлийн том хөдөлгөөнөөс ашиг олох зорилготой байдаг. Энэ нь трендтэй үед хамгийн үр дүнтэй бөгөөд ихэвчлэн эдийн засгийн томоохон хүчин зүйлс, мөнгөний бодлогын өөрчлөлт, хөрөнгө оруулалтын урсгалын чиглэлийг дагаж хөдөлдөг. Давуу тал нь: хэрэв та трендийг зөв барьж чадвал богино хугацаанд томоохон ашиг авах боломжтой. Гэвч сул тал нь зах зээл хүрээнд орвол буюу тодорхой чиглэлгүй хэлбэлзэж эхэлбэл олон удаагийн алдагдал үүсдэг. Мөн Stop Loss-ыг ихэвчлэн өргөн тавих шаардлагатай тул эрсдэл өндөр байна.

Нөгөө талаас Range Trading нь тодорхой Support ба Resistance түвшний хооронд үнэ савлаж буй нөхцөлд хамгийн сайн ажилладаг. Давуу тал нь: арилжаачид ойрхон Stop Loss тавьж, олон удаагийн жижиг ашиг авах боломжтой учир эрсдэл харьцангуй бага. Гэхдээ сул тал нь том тренд эхлэх үед арилжаачид тэр боломжийг алддаг эсвэл эсрэг чиглэлд олон удаа Stop Loss идэгддэг.

Өөрөөр хэлбэл, Trend Following стратеги нь том ашиг өгөх ч буруу нөхцөлд хэрэглэхэд эрсдэлтэй бол Range Trading нь тогтвортой жижиг ашиг өгөх ч тренд эхлэх үед томоохон боломжийг алдахад хүргэдэг.

V. Практик хэрэглээ ба жишээ

1. Европын төв банкны бодлогын мэдэгдлийн дараа EUR/USD хүчтэй өсөхөд – Trend Following ашиглаж Buy оролт хийх.
2. АНУ-ын инфляцийн мэдээ гарахаас өмнө GBP/USD тодорхой хүрээнд савлаж байх үед – Range Trading ашиглан Support ба Resistance дээр арилжаа хийх.

VI. Сэтгэлзүй ба эрсдэлийн менежмент

• Trend Following үед алдагдлыг том тренд нөхөх учир Stop Loss-ыг өргөн тавьдаг.
• Range Trading үед жижиг ашиг авах зорилготой тул Stop Loss ойрхон тавина.
• Аль ч стратеги дээр нэг арилжаанд капиталын 1–2%-аас илүү эрсдэл гаргахгүй байх нь чухал.

VII. Эдгээр стратегийг хэрхэн туршиж, систем болгох вэ?

1. Backtesting – Өмнөх түүхэн дата дээр шалгах.
2. Demo trading – Жинхэнэ мөнгө алдахгүйгээр туршлага авах.
3. Forward testing – Бага хэмжээний бодит данс ашиглан турших.
4. Journal keeping – Арилжааны тэмдэглэл хөтлөн алдаа, давуу талыг дүгнэх.

Trend Following болон Range Trading бол форекс арилжааны хоёр үндсэн, сонгодог стратеги юм. Эдгээрийг ойлгосноор:

• Зах зээл ямар төлөвт байгааг тодорхойлох
• Тухайн нөхцөлд тохирсон арилжаа хийх
• Эрсдэлийг зөв удирдах

чадварыг эзэмшинэ.

Анхан шатны арилжаачид эхлээд эдгээр хоёр стратегийг гүнзгий суралцсаны дараа илүү нарийн аргууд руу шилжвэл зохимжтой. Учир нь арилжааны амжилт зөвхөн мэдлэгээр бус, дисциплин, сэтгэлзүй, эрсдэлийн удирдлага дээр тулгуурладаг.