Төсвийн Бодлого гэж юу вэ?

Төсвийн бодлого нь улсын эдийн засагт нөлөөлөх зорилготой төрийн мөнгөний орлого, зарлагыг удирдах үйл явц юм. Энэ бодлого нь засгийн газар ямар эх үүсвэрээс мөнгө олж, хэрхэн зарцуулахыг тодорхойлдог.

Төсвийн бодлогын үндсэн зорилго нь улс орны эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих, инфляцийг хязгаарлах, ажилгүйдлийг бууруулах, мөн улс орны санхүүгийн тогтвортой байдлыг хангах юм.

Төсвийн бодлого нь үндсэндээ хоёр үндсэн төрөлд хуваагддаг:

1. Тэлэх Бодлого (Expansionary Fiscal Policy): Энэ бодлого нь эдийн засгийг идэвхжүүлэх зорилготой бөгөөд засгийн газар илүү их зардал гаргаж, татварын хувь хэмжээг бууруулах замаар эдийн засгийн өсөлтийг дэмждэг.
2. Хумих Бодлого (Contractionary Fiscal Policy): Энэ бодлого нь инфляци бууруулах зорилготой бөгөөд засгийн газар зардлаа багасгаж, татварын хувь хэмжээг нэмэгдүүлэх замаар эдийн засгийг тогтворжуулахыг зорьдог.

Төсвийн бодлого нь эдийн засгийн хэв маяг, эдийн засгийн үр ашиг, мөн валютын ханштай холбоотой чухал хүчин зүйл болж чаддаг.

Форекс Арилжаанд Төсвийн Бодлого хэрхэн Нөлөөлдөг вэ?

Форекс (Foreign Exchange) зах зээл нь валютуудын хоорондын арилжаа бөгөөд энэ нь дэлхий дээрх хамгийн том зах зээлийн нэг юм. Форекс арилжаа нь өдөр бүр 6 триллион доллар орчим арилжааны хэмжээтэй байдаг. Төсвийн бодлого нь валютын ханшид шууд нөлөөлдөг бөгөөд эдийн засгийн нөхцөл байдал, улс орны санхүүгийн байдал зэрэг хүчин зүйлүүдийг тодорхойлдог.

Төсвийн бодлого хэрхэн форекс зах зээлд нөлөөлдөг болохыг дараах хэд хэдэн хүчин зүйлийн үүднээс тайлбарлаж болно:

1. Засгийн газрын зардал ба орлого

Засгийн газрын зардал болон орлого нь эдийн засгийн өсөлт, инфляци, мөн төгрөгийн ханшид шууд нөлөөлнө. Жишээ нь, засгийн газар их хэмжээний зардал гаргадаг бол, энэ нь эдийн засагт илүү их мөнгө нийлүүлэх бөгөөд тухайн улсын валютын ханш буурах магадлалтай. Үүний улмаас валютын ханшийн савлагаа ихсэж, хувьсгалын байдал үүсдэг.

• Тэлэх Бодлого: Хэрвээ засгийн газар тэлэх бодлого барьж, зардлаа нэмэгдүүлбэл, эдийн засгийн өсөлт нэмэгдэж, энэ нь валютын ханшийн өсөлтөд нөлөөлж болно. Гэвч хэрвээ улсын зардал нь зээлийн өрийг нэмэгдүүлж, санхүүгийн алдагдал үүсвэл, валютын ханш сулрах боломжтой.
• Хумих Бодлого: Засгийн газар хөрөнгө оруулалт багасгаж, зардлаа хязгаарласан тохиолдолд эдийн засаг удааширч, инфляци буурна. Энэ нь валютын ханшийн тогтвортой байдалд сайнаар нөлөөлж, хөрөнгө оруулагчдад итгэл төрүүлэх магадлалтай.

2. Татварын Бодлого

Татварын хувь хэмжээ нь нийтдээ улс орны эдийн засаг болон валютын зах зээлд ихээхэн нөлөөлдөг. Татварын хувь хэмжээг бууруулах нь компаниуд болон хэрэглэгчдийн зардлыг багасгаж, эдийн засгийн өсөлтийг дэмждэг. Гэвч энэ нь хөрөнгө оруулагчдын итгэл үнэмшлийг нэмэгдүүлэхгүй бол валютын ханшийн хэлбэлзэл үүсгэж болох юм.

• Татварын бууралт: Хэрвээ засгийн газар татварын хувь хэмжээг бууруулж, иргэдийн орлогыг нэмэгдүүлбэл, эдийн засаг идэвхжиж, хэрэглээ нэмэгддэг. Энэ нь тодорхой хугацааны дараа валютын ханшийг дэмжих хандлагатай болдог.
• Татварын нэмэгдэлт: Засгийн газар татварын хувь хэмжээг нэмэгдүүлбэл, хэрэглэгчдийн болон компаниудын зардал нэмэгдэж, эдийн засгийн өсөлт саарах бөгөөд энэ нь тухайн улсын валютын ханшийг сулруулах эрсдэлтэй.

3. Санхүүгийн Алдагдал болон Өр

Засгийн газрын санхүүгийн алдагдал буюу төсвийн тэнцвэргүй байдал нь валютын ханшид шууд нөлөөлдөг. Хэрвээ засгийн газар их хэмжээний өртэй бол, энэ нь ирээдүйд валютын ханшийн бууралт, эдийн засгийн тогтворгүй байдал үүсгэхэд хүргэдэг.

• Өр нэмэгдэх: Засгийн газрын өрийн хэмжээ ихсэх нь тухайн улсын санхүүгийн байдлыг сулруулж, хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг алдуулдаг. Үүний үр дүнд тухайн улсын валютын ханш буурч, валютын арилжаанд сөрөг нөлөө үзүүлдэг.
• Өр бууруулах: Засгийн газар өрөө бууруулж, санхүүгийн тогтвортой байдал хангаж чадвал, энэ нь валютын ханшид эерэг нөлөө үзүүлж, хөрөнгө оруулагчид тухайн валютын тогтвортой байдалд итгэхэд хүргэдэг.

4. Эдийн Засгийн Идэвх

Төсвийн бодлого нь эдийн засгийн эдийн засгийн идэвхжил, инноваци, бүтэц, хөгжлийг дэмжих зорилгоор тодорхой өөрчлөлтүүдийг хийхэд чиглэдэг. Засгийн газрын эдийн засгийг дэмжих санхүүгийн тэтгэмж, арга хэмжээ нь валютын ханшийн хэлбэлзэлд нөлөөлдөг. Төсвийн өртөг нэмэгдэх нь санхүүгийн эрсдлийг өсгөж, хувьцааны зах зээлийг сөргөөр нөлөөлж болзошгүй.

• Эдийн засгийн дэмжлэг: Төсвийн бодлогоор эдийн засгийг дэмжих санхүүгийн арга хэмжээнүүд нь тухайн валютын өсөлтөд нөлөөлж болно. Жишээ нь, засгийн газар тодорхой үйлдвэрүүдийг дэмжиж, шинээр ажлын байрууд бий болгох зорилгоор төсвийн зарлагыг нэмэгдүүлэх нь эдийн засгийн эрүүл байдалд хувь нэмэр оруулж, валютын ханшийн өсөлтөд нөлөөлөх боломжтой.

5. Валютын Ханшийн Тогтворгүй байдал

Төсвийн бодлого нь валютын зах зээлд тогтворгүй байдал үүсгэж, валютын ханшийн хэлбэлзлийг нэмэгдүүлэхэд нөлөөлөх талтай байдаг. Хэрвээ засгийн газар төсвийн бодлогоо зөв хэрэгжүүлж, орлого, зарлагын тэнцвэрийг хадгалахад чадваргүй бол, энэ нь валютын ханшийн хэлбэлзэлд нөлөөлж, хөрөнгө оруулагчдад итгэл алдрах эрсдэл үүснэ.

Эцэст нь

Төсвийн бодлого нь улс орны эдийн засаг, мөн валютын зах зээлийн хувьд томоохон нөлөөтэй. Засгийн газрын татварын бодлого, зардал, өрийн түвшин болон эдийн засгийн дэмжлэг нь валютын ханшийн хэлбэлзэл, тодорхой валютын үнэлэмжид нөлөөлдөг. Форекс арилжаанд оролцогчид эдгээр хүчин зүйлийг анхаарч, төсвийн бодлогын өөрчлөлтүүдийг шинжилж, валютын ханшийн өөрчлөлтийг урьдчилан таамаглах боломжтой. Эдийн засгийн чадавхи, санхүүгийн бодлогын төлөвлөгөө нь бүх хөрөнгө оруулагчдад төгс тохирох хөрөнгө оруулалтын шийдвэр гаргахад чухал үүрэг гүйцэтгэдэг.